«Το χιλιοειπωμένο «να αλλάξουμε πρώτα εμείς για ν’ αλλάξουμε τον κόσμο» ισχύει για όλους και για όλα, για την Αριστερά όμως είναι κυριολεκτικά ζήτημα επιβίωσης. Αυτό εν τέλει θα κρίνει και το μέλλον του ΣΥΡΙΖΑ»
Ας ξεκινήσουμε με τις εξής παραδοχές:
1) Ο ΣΥΡΙΖΑ, έχοντας ασκήσει κυβερνητική εξουσία και κατοχυρώνοντας τη θέση του ως κυρίαρχος προοδευτικός και εναλλακτικός κυβερνητικός πόλος, καλείται και μόνο εξ αυτού να επανακαθορίσει τη φυσιογνωμία, πολιτική και οργανωτικό του μοντέλο.
2) Αν και πέτυχε τον άθλο της «πρώτη φορά κυβέρνησης της Αριστεράς», παραμένει, για αντικειμενικούς και μη λόγους, ένας οργανισμός παρωχημένος, δύσκαμπτος, αναιμικός και με χαμηλό ποσοστό ενεργών μελών.
3) Το κόμμα, η κοινοβουλευτική ομάδα και κατά μείζονα λόγο η προοδευτική συμμαχία περιλαμβάνουν πολίτες διαφορετικών κοινωνικών και πολιτικών καταβολών, η δε κοινωνική βάση του κόμματος δεν διαθέτει στο σύνολο της σαφή και οριοθετημένα αριστερά χαρακτηριστικά.
4) Το έλλειμμα κοινωνικής γείωσης σφράγισε την παταγώδη αποτυχία στις αυτοδιοικητικές εκλογές και συνακόλουθα επηρέασε το αποτέλεσμα των εθνικών εκλογών. Αποτελεί ίσως παγκόσμιο παράδοξο ένα κόμμα μεγάλης λαϊκής απήχησης να εκπροσωπείται τόσο ισχνά στους κοινωνικούς φορείς.
5) Η βίαιη πολιτική ωρίμανση, ως ζητούμενο από το 2013, παρέμεινε ανεκπλήρωτη για έναν αριθμό στελεχών, με συνέπεια οι αυταπάτες, «νομοτελειακές» βεβαιότητες και αυτοενοχικά σύνδρομα να προκαλούν παλινωδίες, θολώνοντας τους στόχους και φρενάροντας την ορμή υλοποίησης τους.
6) Οι ιδέες της Αριστεράς έχουν υποχωρήσει διεθνώς σε συνθήκες παγκόσμιας κυριαρχίας του νεοφιλελευθερισμού. Ο δυσμενής αυτός συσχετισμός αλλά και οι πολιτικές ιδιαιτερότητες της χώρας μας επιβάλλουν την στρατηγική και προγραμματική αναπροσαρμογή στο νέο περιβάλλον.
Ούτως εχόντων των πραγμάτων, προκύπτει αδήριτη ανάγκη ριζικής ανασυγκρότησης και μετεξέλιξης του κόμματος. Στο πλαίσιο αυτό, ως συμβολή στο διάλογο που ήδη διεξάγεται, καταθέτονται οι ακόλουθες αποσπασματικές σκέψεις.
1) Ο οδικός χάρτης προς το συνέδριο και την εκλογή οργάνων είναι ο κρισιμότερος κρίκος του εγχειρήματος και θα πρέπει να προκαθορίζεται λεπτομερώς, χωρίς δυνατότητα παρεμβολής αστάθμητων παραγόντων, με γνώμονα την ομαλή περάτωση της διαδικασίας σε πανηγυρικό κλίμα ενότητας, σύμπνοιας, αυτοπεποίθησης και αισιοδοξίας. Οι αιφνιδιασμοί και διαδικαστικοί τακτικισμοί διαταράσσουν το κλίμα και προκαλούν σύγχυση. Πρέπει να κατανοηθεί από όλους ότι η μετεξέλιξη επιχειρείται εν κινήσει και υπό την πίεση του προοδευτικού κόσμου που ασφυκτιά, συνεπώς είναι ανεπίτρεπτη η εσωστρέφεια που απομακρύνει το κόμμα από την κοινωνία.
2) Η μαζικοποίηση του κόμματος και ισχυροποίηση των δεσμών με την κοινωνία συνιστούν απαράβατες προϋποθέσεις ηγεμονίας και επανόδου στην κυβέρνηση. Απέναντι στην αναγκαιότητα αυτή δεν χωρούν φοβίες, μεμψιμοιρίες, επιφυλάξεις και διλήμματα ήσσονος σημασίας.
Η ανασφάλεια προδίδει έλλειψη τόλμης και αυτοπεποίθησης, ατομικής και συλλογικής που δεν αρμόζει στην Αριστερά. Μια φοβική και «αμόλυντη» Αριστερά δεν έχει παρόν και μέλλον, αποτελεί ακίνδυνο και γραφικό συμπλήρωμα του συστήματος, εξασφαλίζοντας του απλά δημοκρατική νομιμοποίηση.
3) Θεωρείται αναπόφευκτη η στροφή του κόμματος στο ρεαλισμό και η μετατόπιση πλησιέστερα στην αριστερή σοσιαλδημοκρατία, χωρίς φυσικά να απεμπολείται το όραμα σοσιαλιστικού μετασχηματισμού ούτε να εγκαταλείπονται τα ριζοσπαστικά και κινηματικά χαρακτηριστικά του.
Ενοποιητικά στοιχεία του κόμματος αποτελούν η προϊστορία του, η διακήρυξη αρχών, το κυβερνητικό πρόγραμμα και το καταστατικό, στοιχεία που παραπέμπουν σε κόμμα πολιτικής ενότητας και όχι ιδεολογικής καθαρότητας.
Οι διαφορετικές καταβολές και ιδεολογικές αποχρώσεις δεν αφαιρούν αλλά προσθέτουν πλούτο και δυναμική στην παράταξη.
4) Ο πρώτιστος στόχος επιστροφής στην κυβέρνηση απαιτεί αρραγή ενότητα, οργανωτικό πνεύμα, επικοινωνιακή επάρκεια, επεξεργασμένη στρατηγική, τεχνογνωσία κυβερνησιμότητας, ρεαλιστικό πρόγραμμα, ιδεολογική κυριαρχία, μια πολυεπίπεδη δηλαδή και εργώδη προετοιμασία. Απαιτεί επίσης σκληρή μάχη με το χρόνο, μια επιτάχυνση υλοποίησης στόχων που δεν συμβιβάζεται με τη βραδύτητα και χαλαρότητα άλλων εποχών . Ένα τέτοιο πολυσύνθετο σχέδιο προϋποθέτει την τελειοποίηση του κεντρικού μηχανισμού, την αξιοποίηση όλου του κομματικού δυναμικού, την προσθήκη νέων δυνάμεων με κοινωνική εμβέλεια, τη δουλειά μυρμηγκιού και την εξωστρέφεια των οργανώσεων.
5) Η εσωκομματική δημοκρατία αποτελεί κατάκτηση της ανανεωτικής Αριστεράς, δεν αντέχει όμως την εργαλειοποίηση της, συντηρώντας ατέρμονες συζητήσεις σε βάρος της αποτελεσματικότητας ή μετατρέποντας τη συλλογική λειτουργία σε άλλοθι ομαδοποιήσεων και παρεΐστικων ζυμώσεων ή υποβάθμισης του καταλυτικού ενίοτε ρόλου της ηγεσίας. Το στοίχημα ανασυγκρότησης είναι μεγάλο, απαιτεί υπευθυνότητα, σοβαρότητα και στοχοπροσήλωση, μακριά από φλυαρίες, περιχαρακώσεις και ναρκισσισμούς της προσωπικής άποψης.
Ο χώρος αυτός υπέφερε στο παρελθόν από τον τρόπο λειτουργίας των τάσεων ως μηχανισμών ακινησίας, πίεσης και διανομής αξιωμάτων και είναι βέβαιο ότι δεν θα επιτρέψει -και θεσμικά- την επανάληψη τέτοιων φαινομένων.
Τέλος ας μη λησμονείται ότι ο αντίπαλος καιροφυλακτεί να αξιοποιήσει τριβές και παραφωνίες ενώ ο ταλαιπωρημένος λαός μας δεν θα περιμένει πολύ να λύσει ο ΣΥΡΙΖΑ τις εσωτερικές του αντιφάσεις ή διαφωνίες.
6) Το καταστατικό μπορεί να καταστεί ασπίδα προστασίας απέναντι σε παθογένειες των πολυσυλλεκτικών κομμάτων και συμπεριφορές ασυμβίβαστες με το ήθος της Αριστεράς. Υπό την προϋπόθεση ότι θα είναι συνεκτικό, λειτουργικό, αντιγραφειοκρατικό, χωρίς ασάφειες και αμφισημίες, συνοδευόμενο από αυστηρούς κώδικες δεοντολογίας και ασυμβίβαστα για όλους, από τον Πρόεδρο μέχρι το τελευταίο μέλος, η απαρέγκλιτη τήρηση του οποίου θα ελέγχεται σε διαρκή βάση.
Στο πλαίσιο αυτό θα πρέπει να κινηθεί η ομάδα σύνταξης, λαμβάνοντας σοβαρά υπόψη τις απόψεις οργανώσεων και μεμονωμένων μελών.
7) Ο κόσμος του ΣΥΡΙΖΑ, οργανωμένος και μη, πρέπει να αντιληφθεί ότι χωρίς την ενεργό συμμετοχή όλων στα κοινωνικά μέτωπα και την πολιτική αντιπαράθεση, αποδυναμώνεται η προοπτική ανατροπής της Δεξιάς. Η πανστρατιά φίλων και μελών είναι το μοναδικό αντίβαρο απέναντι στη πρωτοφανή μιντιακή υπεροπλία της Δεξιάς. Η λογική ανάθεσης είναι αδιέξοδη και απομακρύνει τον τελικό στόχο. Οι διακηρύξεις, τα προγράμματα, οι συγκρούσεις στη Βουλή και στα ΜΜΕ έχουν νόημα μόνο αν συνοδεύονται από ένα ρωμαλέο λαϊκό κίνημα, αν δηλαδή κερδηθεί και η μάχη του δρόμου που πάντα γράφει τη δική του ιστορία. Στο γνώριμο αυτό πεδίο της Αριστεράς αφυπνίζονται συνειδήσεις, σφυρηλατείται η ενότητα, πίστη και αγωνιστικότητα, καλλιεργείται η έμπνευση, φαντασία και η ψυχολογία νικητή. Δεν είναι τυχαίο ότι τα συστήματα εξουσίας τρομοκρατούνται από τη μαχητική λαϊκή αντίδραση ενώ μακροημερεύουν όταν ο λαός παραμένει αδρανής.
8) Ο απολογισμός δράσης που παρουσιάστηκε, με επισήμανση λαθών και γενναίες δόσεις αυτοκριτικής είναι ένα πρώτο βήμα χωρίς όμως πρακτική αξία, αν λειτουργήσει ως εκτονωτική βαλβίδα, καταλήγοντας μουσειακό είδος.
Η συνήθης στην Αριστερά αυτοκριτική εκ των υστέρων έχει νόημα αν μετουσιώνεται σε ασφαλή συμπεράσματα που αποτελούν εφεξής οδηγό δράσης, συμπεριφορών και διορθωτικής πορείας. Μόνο έτσι το κόμμα, διδαγμένο από τα λάθη του, δυναμώνει, αποτρέποντας την πιθανότητα επανάληψης τους.
Υπό την έννοια αυτή είναι αναγκαία η προσυνεδριακή συνέχιση και ολοκλήρωση αυτής της συζήτησης, εμπλουτισμένης και με τις απόψεις της βάσης, χωρίς ίχνος εσωστρέφειας. Μιας συντροφικής συζήτησης που μπορεί να περιλαμβάνει και κριτική σε πρόσωπα, αρκεί να ασκείται εντός των τειχών, ποτέ δημόσια έστω και έμμεσα, μέσω υπονοουμένων, κύκλων ή διαρροών, αλλιώς μετατρέπεται σε θέαμα αρένας προς τέρψη των αντιπάλων.
9) Συμπερασματικά, ο ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική συμμαχία καλείται να διαχειριστεί τους φόβους του και να απαντήσει στο υπαρξιακό δίλημμα. Κολύμπι στα ρηχά με κίνδυνο να κολλήσει στην άμμο ή κολύμπι στα βαθιά με κίνδυνο να πνιγεί.
Στην πρώτη περίπτωση είναι βέβαιος ο αργός θάνατος στη δεύτερη το παιχνίδι είναι ανοιχτό. Είναι ευτύχημα ότι επιλέγηκε με ρίσκο και χωρίς δισταγμό το κολύμπι στο πέλαγος με σωσίβια την τόλμη, το ρεαλισμό και την ωριμότητα.
Κάπως έτσι δεν πορεύτηκε το κόμμα αυτό μέχρι σήμερα;
10) Έσχατο και σπουδαιότερο. Διαχρονικά, τα όποια πολιτικά σχέδια είναι καταδικασμένα σε αποτυχία, αν ο ανθρώπινος παράγοντας αποδείχνεται κατώτερος των περιστάσεων.
Η ευρύτερη Αριστερά τη μακρά της πορεία, πέρα από την ηθική της υπεροχή, τους αγώνες και περγαμηνές της, έγραψε και μαύρες σελίδες διχασμών, διασπάσεων και εσωτερικών συγκρούσεων.
Το προσφιλές σε ορισμένους σπορ της εσωκομματικής πάλης υπήρξε η σκοτεινή πλευρά του φεγγαριού, όπως επίσης η εσωστρέφεια, το μαζοχιστικό αυτομαστίγωμα και η τάση αναχωρητισμού μετά από ήττες.
Ακόμα χειρότερα, δεν έλειψαν στο παρελθόν νοσηρά φαινόμενα και συμπεριφορές, όπως προσωπικοί ανταγωνισμοί και στρατηγικές, αυταρέσκεια, εγωισμοί, εμπάθειες, δογματισμοί, υπόγειοι μηχανισμοί κλπ.
Τέτοιες αντιλήψεις και πρακτικές, ενώ σε άλλα κόμματα περνούν
απαρατήρητες, στην Αριστερά έχουν αρνητικό πολλαπλασιαστή, δημιουργώντας
πικρίες, απογοητεύσεις και αποστασιοποιήσεις.
Οι καθόλα θεμιτές ατομικές φιλοδοξίες πρέπει να χαλιναγωγούνται και
να υποτάσσονται σε Αξίες, αρχές και κανόνες αποδεκτούς από όλους, μακριά
από παραγοντίστικες και ιδιοκτησιακές αντιλήψεις.
Το χιλιοειπωμένο «να αλλάξουμε πρώτα εμείς για ν’ αλλάξουμε τον κόσμο» ισχύει για όλους και για όλα, για την Αριστερά όμως είναι κυριολεκτικά ζήτημα επιβίωσης. Αυτό εν τέλει θα κρίνει και το μέλλον του ΣΥΡΙΖΑ.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ :
Το άρθρο αυτό του Νίκου Χατζηγιαννάκη, δημοσιεύθηκε στο left.gr στις 18.06.2020.
Aναδημοσιεύεται λόγω χρήσιμων πολιτικά επισημάνσεων που αφορούν σε "διαχρονικές" πτυχές της εσωκομματικής λειτουργίας, με αφορμή την "κινητικότητα" που παρουσιάζεται τις ημέρες αυτές και που αφορούν στην κομματική υπόσταση του ΣΥΡΙΖΑ -Προοδευτική Συμμαχία:
α. με την δημοσιοποίηση της πρωτοβουλίας (ρεύμα ιδεών "Ριζοσπαστική Εναλλακτική Ενότητα" - ΡΕΝΕ με τη συμμετοχή 3 μελών του Πολιτικού Συμβουλίου) και
β. κειμένου -πλατφόρμας -"Ομπρέλα"( «Για την αντεπίθεση και τη νικηφόρα προοπτική απέναντι στη νεοφιλελεύθερη διακυβέρνηση» με τις υπογραφές 11 στελεχών της Πολιτικής Γραμματείας και του Πολιτικού Συμβουλίου) ..."ιστογραμμή"...
πηγή: left gr
..."μετεξέλιξη του συριζα -προκλήσεις και διλήμματα"...(>άρθρο<)
..."ιστογραμμή"... tassosdikas blog