 |
| Pablo Picasso, Tέχνη και αλληλεγγύη, 1961 |
ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΦΑΡΑΚΛΑ*
Είναι κατανοητό γιατί ο Τζέιμς Γκαλμπρέιθ, σε πρόσφατη συνέντευξή του, δηλώνει ότι δεν είναι πια τόσο ενθουσιασμένος με το ευρωπαϊκό εγχείρημα όσο παλαιότερα. Η πολιτική της Ένωσης είναι πράγματι έρμαιο οικονομικών ομάδων συμφερόντων (http://cadtm.org/L-economiste-James-Galbraith).
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το ευρωπαϊκό όνειρο δεν πάει καλά. Αντί να προωθούν το κοινωνικό κράτος στην Ένωση, οι ισχυροί πολιτικοί της κάνουν πλάτες σε ομάδες συμφερόντων. Π.χ., επειδή εταιρείες γάλακτος θέλουν να μπουν στην ελληνική αγορά, επιβάλλουν παράταση των χρονικών ορίων του φρέσκου γάλακτος. Ανάλογα συμβαίνουν σε άλλους τομείς. Αυτά είναι αλήθεια.
Γι' αυτό ο Γκαλμπρέιθ λυπάται που η ελληνική κυβέρνηση δεν τόλμησε να βγει από το ευρώ. Θεωρεί ότι η κυβέρνηση υποτίμησε την ετοιμότητα των πολιτών για μια τέτοια έξοδο. «Οι Έλληνες» ήσαν έτοιμοι για την έξοδο, γιατί «είχαν λάβει τα μέτρα τους», εξηγεί ο Γκαλμπρέιθ. Εννοεί προφανώς ότι είχαν βγάλει τα χρήματά τους από τις ελληνικές τράπεζες. Η πρότασή του εξόδου από το ευρώ ερείδεται όμως έτσι στη μερίδα των πολιτών που, αντί να στηρίζουν την οικονομία, προτάσσουν το ατομικό τους συμφέρον και την υπονομεύουν. Αυτό είναι ένα πολιτικό θέμα που ο οικονομολόγος το αφήνει στην άκρη. Κακώς.
Βγαίνοντας από το ευρώ, πάλι θα ξεπουλούσαμε για να ξεχρεώσουμε. Σε αυτό οφείλεται μάλλον το γεγονός ότι οι ίδιοι πολιτικοί που κάνουν πλάτες στις μεγάλες εταιρείες δεν ήσαν πάντα κατά της εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ κι ότι ορισμένοι ήσαν αναφανδόν υπέρ. Το γεγονός ότι σε αυτή την περίπτωση ένα μέρος της Ελλάδας θα το αγόραζαν Έλληνες πολίτες που θα έχουν προνοήσει να βγάλουν τα χρήματά τους στο εξωτερικό, καθώς θα είχαν γίνει πολύ πιο πλούσιοι σε σύντομο χρονικό διάστημα, είναι ελάχιστα παρηγορητικό.
Σημαντικό είναι, αντιθέτως, ότι αυτό θα επιβράβευε τον ιδιωτικό εγωισμό και θα τιμωρούσε την πολιτική αλληλεγγύη. Σε αυτή την περίπτωση, όχι μόνο, κατά κοινή ομολογία, και τουλάχιστον σε μια πρώτη φάση, η φτώχεια θα συνέχιζε να διευρύνεται με ταχύτερους ρυθμούς, αλλά επιπλέον ορισμένα θύματά της θα στιγματίζονταν ως αφελείς. Αφήνοντας τις καταθέσεις τους στις τράπεζες θα είχαν επιδείξει αφελή πίστη στην αλληλεγγύη μεταξύ πολιτών. Θα ήσαν έτσι και φτωχότεροι και κορόιδα.
Η κυβέρνηση δεν μπορεί να μην στηρίζεται στους αλληλέγγυους πολίτες. Έτσι θα μπορέσει, στηρίζοντας τους φτωχότερους όσο το επιτρέπει το Μνημόνιο, να αντέξει μέχρι να αλλάξουν οι συσχετισμοί. Η νέα ηγεσία των Εργατικών, η νέα πορτογαλική πλειοψηφία, η νέα γαλλική πολιτική ευχόμαστε να προμηνύουν κάτι τέτοιο.
* Ο Γιώργος Φαράκλας διδάσκει Πολιτική Φιλοσοφία στο Πάντειο
..."αλληλέγγυοι πολίτες"...(>άρθρο<)
..."ιστογραμμή"...