 |
| ..."ιστογραμμή"... |
Καθώς το κύριο μέτωπο της κυβέρνησης είναι η διεθνής διαπραγμάτευση, είναι φυσικό να περνούν σε δεύτερη μοίρα άλλα ζητήματα. Αυτό δεν σημαίνει ότι στην κοινωνία (και όχι μόνο μέσα στην Αριστερά) δεν συζητιούνται αστοχίες σε πρόσωπα (και δεν εννοώ μόνο τις πολύ προβεβλημένες περιπτώσεις του Λ. Ταγματάρχη και της Ελ. Παναρίτη) και σε διαδικασίες, καθώς και ένα σημαντικό έλλειμμα κοινωνικής καινοτομίας.
Θέλω να πιστεύω πως είναι κατανοητό ότι για όλους εμάς, που μας απασχολεί το «πώς» της διακυβέρνησης και όχι μόνο το «διά ταύτα» ή τα αναπόφευκτα δούναι και λαβείν, οι χαμηλοί τόνοι δεν αποτελούν κάποιου τύπου σιωπηρή έγκριση ή απεμπόληση βασικών πολιτικών προτεραιοτήτων. Σημαίνουν απλώς σεβασμό στους ανθρώπους που έχουν αναλάβει το βάρος μιας εξοντωτικής ψυχικά διαπραγμάτευσης και κατανόηση του ότι θα ήταν αδύνατο αυτή τη στιγμή να τους φορτώσουμε έναν ακόμη πολιτικό στόχο. Εκφράζουν επίσης την πεποίθηση ότι και οι ίδιοι αντιλαμβάνονται τα πράγματα κάπως έτσι και με δικές τους πρωτοβουλίες αμέσως μετά θα αντιμετωπιστούν αδυναμίες και ελλείψεις.
Παρ' όλα αυτά δεν θα ήταν σωστό να θεωρηθεί ότι σε αυτή τη συγκυρία δεν μπορεί να γίνει τίποτα που να αλλάζει τα κατεστημένα πολιτικά ήθη. Ίσα-ίσα υπάρχουν πεδία που, επειδή σχετίζονται άμεσα με τη διαπραγμάτευση, προσφέρονται για κάτι τέτοιο. Μια τέτοια προσπάθεια ήταν αυτή των πρώτων εβδομάδων της κυβέρνησης για δημοσιοποίηση στοιχείων των συζητήσεων στα ευρωπαϊκά όργανα, σπάζοντας το συνηθισμένο άβατό τους.
Σήμερα, που οι διαπραγματεύσεις βρίσκονται στην τελική τους φάση, μπορεί και πρέπει να γίνει ένα ριζοσπαστικό για την Ελλάδα βήμα, που θα ήταν όμως αυτονόητο σε πολλές άλλες χώρες του κόσμου: η κυβέρνηση να μην θεωρήσει ότι αρκεί η ίδια ή η Βουλή να μιλήσουν για λογαριασμό του λαού, όταν είναι τόσο απλό και απελευθερωτικό να το κάνουν οι ίδιοι οι πολίτες, αδιαμεσολάβητα.
Ο κίνδυνος που υπάρχει είναι η κυβέρνηση και η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ να θεωρήσουν ότι η γνώση και η πείρα που έχουν συγκεντρώσει, οι ίδιες οι επιλογές που έκαναν σταδιακά όλους αυτούς τους μήνες, τους έχουν μετατρέψει στους μόνους που μπορούν με σοβαρότητα και ευθύνη να αποφανθούν για το αν η τελική συμφωνία είναι αποδεκτή ή όχι. Έτσι όμως θα αναπαραχθεί για μια ακόμη φορά ο φαύλος κύκλος της εξουσίας: οι πολλοί θα μείνουν έξω από μια συζήτηση που τους αφορά στον υπερθετικό βαθμό.
Δεν είναι μόνο η επίκληση της κομματικής πειθαρχίας που δεν ταιριάζει στη φάση που βρισκόμαστε (άλλωστε, όπως το λέει η λέξη, προϋποθέτει την απόφαση κάποιου κομματικού οργάνου), αλλά καμιά κλειστή διαδικασία. Η Αριστερά, αν θέλει να ενδυναμώσει την κοινωνία και να την ενεργοποιήσει, πρέπει να υπερβεί και τις δικές της συνήθειες.
Κατά τη γνώμη μου, λοιπόν, η κυβέρνηση μπορεί να παρουσιάσει με ειλικρίνεια το αποτέλεσμα της δουλειάς της, να διατυπώσει τη θέση της και να ανοίξει το πεδίο της συζήτησης. Ο ΣΥΡΙΖΑ να δώσει τον λόγο όχι μόνο στην Κεντρική επιτροπή του αλλά σε όλα του τα μέλη για το ποια στάση θα κρατήσει στην κοινωνία και στο κοινοβούλιο.
Την τελική απόφαση να μην την πάρουν οι εκλεκτοί της Βουλής, αλλά όλος ο λαός μέσα από ένα δημοψήφισμα σε διάστημα ακόμη και μιας εβδομάδας. Άλλωστε η τεχνολογία και το μορφωτικό επίπεδο της χώρας επιτρέπουν γρήγορα ο κάθε πολίτης να ενημερωθεί απευθείας για το περιεχόμενο της συμφωνίας, χωρίς να χρειάζεται την πατερναλιστική καθοδήγηση κομμάτων, καναλιών και πολιτικών παραγόντων.
Η ευκαιρία είναι μπροστά μας. Το δημοψήφισμα δεν πρέπει να μείνει διαπραγματευτικό χαρτί στη διελκυστίνδα των διαπραγματεύσεων, αλλά επιλογή κοινωνικής χειραφέτησης. Γιατί, αν κάτι φοβίζει οποιοδήποτε πολιτικό σύστημα, είναι η προοπτική να μην περνάνε όλα από τα χέρια του!
* Ο Παναγιώτης Πάντος είναι κοινωνικός επιστήμονας, μέλος του Δ.Σ. του Ινστιτούτου Νίκος Πουλαντζάς
(www.mehrineoteras.wordpress.com)
πηγή: avgi.gr άρθρο του Παναγιώτη Πάντου > Η εξουσία σε όλους
..."η εξουσία σε όλους"...(>άρθρο<)
..."ιστογραμμή"...