..."ιστογραμμή"... |
Οι κρίσεις χρέους των τελευταίων δεκαετιών ήταν η πιο τρανή απόδειξη ότι η εποχή των παντοδύναμων κρατών έχει πλέον τελειώσει ανεπιστρεπτί.
Το παγκοσμιοποιημένο οικονομικό περιβάλλον, στο οποίο έχουν ανακατευτεί νομίσματα, εμπορεύματα, πρώτες ύλες, ενέργεια, κεφάλαια, μετοχές, δανειστές και δανειζόμενοι, πολιτική και διπλωματία, λειτουργεί πλέον ως ένα συμπαγές τείχος που, για να διαβείς τις πύλες του απαιτείται η επίδειξη πιστοποιητικού νομιμοφροσύνης.
Όποιος δεν το διαθέτει κινδυνεύει με πολιτική απομόνωση και οικονομική και περιθωριοποίηση. Αλλά και αυτός που το διαθέτει δεν μπορεί να είναι πάντα σίγουρος ότι έχει εξασφαλισμένη τη γαλήνη και την ευημερία.
Αν το καλοσκεφτούμε, ο εκδότης των πιστοποιητικών αυτών είναι στην πραγματικότητα ο ρυθμιστής όχι μόνο των πολιτικών εξελίξεων, αλλά και της καθημερινότητας του πληθυσμού του πλανήτη. Και το μείζον ερώτημα είναι ποιοι τελικά είναι εκείνοι που κρατούν τις τύχες μας στα χέρια τους. Η εύκολη απάντηση θα μπορούσε να ήταν "οι ισχυροί του πλανήτη".
Όμως, αυτή η προσέγγιση δεν καλύπτει πλήρως την πραγματικότητα. Αυτό φάνηκε το 2011, όταν μία ιδιωτική εταιρεία αμφισβήτησε την οικονομική ευρωστία των ΗΠΑ, αγνοώντας τις αντιδράσεις του Αμερικανού υπουργού των Οικονομικών.
Πρόκειται για τη Standard & Poor's, που υποβάθμισε την πιστοληπτική ικανότητα των Ηνωμένων Πολιτειών από ΑΑΑ (την υψηλότερη) σε ΑΑ+ (τη δεύτερη υψηλότερη). Ο Αμερικανός υπουργός Οικονομικών Timothy Geithner φέρεται να προσπάθησε να πείσει το 2011 τη Standard & Poor's ότι η Ουάσιγκτον ήταν ένας δανειολήπτης ΑΑΑ, αλλά οι εκκλήσεις του αποδείχθηκαν ανεπιτυχείς. Για να το πούμε πιο απλά, ο μεγαλύτερος οργανισμός αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας στον κόσμο συμπέρανε ότι η πιο ισχυρή χώρα στον πλανήτη δεν ήταν πια, για πρώτη φορά μέσα σε 70 χρόνια, ακίνδυνη για δανειοληψία.
Και δεν ήταν η πρώτη φορά που κάποια ισχυρή οικονομικά χώρα βρέθηκε στη δίνη των αξιολογητών της Fitch Ratings, της Standard & Poor's και της Moody's Investors Service. Οι οργανισμοί αυτοί πρόσφατα διχάστηκαν για την πιστοληπτική ικανότητα της Αυστρίας, της Φινλανδίας, της Νέας Ζηλανδίας και του Ηνωμένου Βασιλείου, ενώ στους οικονομολόγους είναι γνωστή η βρετανική εμπειρία της δεκαετίας του '70. Ανάλογα, ισχυρά σοκ δέχθηκαν πιο πρόσφατα ευρωπαϊκοί γίγαντες όπως η Γαλλία και η Ιταλία.
..."ιστογραμμή"... |
Και όχι μόνο επηρεάζουν, αλλά κερδίζουν, καθώς τα έσοδά τους το 2013 ξεπέρασαν τα προ της κρίσης επίπεδα. Υποκειμενικές κρίσεις και μια χούφτα οικονομικών δεικτών, όπως είναι το κατά κεφαλήν ΑΕΠ της χώρας, η αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ, η ιστορία των χρεοκοπιών κ.λπ. μπορούν να καταδικάσουν λαούς στην πείνα, επιχειρήσεις στη διάλυση και κράτη στη χρεωκοπία.
"Είναι δύσκολο να σκεφτεί κανείς κάποιον με λιγότερα προσόντα για να κρίνει την Αμερική από όσο οι οργανισμοί αξιολόγησης" υποστήριξε ο οικονομολόγος Πολ Κρούγκμαν στην εφημερίδα "The New York Times", μετά την υποβάθμιση. Ο οργανισμός, είπε, «απλώς έφτιαχνε ιστορίες».
Θα περίμενε κανείς ότι τα ίδια τα κράτη θα έθεταν κανόνες για να αντιμετωπίσουν "αυτές τις ιστορίες", οι οποίες όμως μπορεί να έχουν τεράστιο οικονομικό κόστος. Επίσης, θα περίμενε κανείς ότι τα ίδια τα κράτη θα αντιλαμβάνονταν τους κινδύνους που κρύβουν για τη δημοκρατία αυτές οι "υποκειμενικές κρίσεις". Άλλωστε, εμείς στην Ελλάδα το έχουμε ζήσει στο πετσί μας. Το ίδιο και οι Αργεντίνοι. Και όμως, εξακολουθούν όχι μόνο να βρίσκονται στο απυρόβλητο, αλλά και να αυτονομούνται κάθε χρόνο και περισσότερο από την πολιτική εξουσία.
Κάποιοι θα μπορούσαν να υποστηρίξουν ότι δεν χρειάζονται παρεμβάσεις και ότι η αγορά από μόνη της θα έδινε τη λύση μέσω του ανταγωνισμού. Στην πράξη, όμως, το επιχείρημα αυτό έωλο. Αυτό φαίνεται περίτρανα από την αποδοχή της κινεζικής εκδοχής, δηλαδή της Dagong Global, που είναι ο κινεζικός οργανισμός αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας. Και φυσικά καταδικασμένη είναι και η προσπάθεια των BRICS -Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα και Νότια Αφρική-, που έχουν επίσης μελετήσει τη δημιουργία δικού τους οργανισμού αξιολόγησης.
Στην πραγματικότητα, οι ηγεσίες των ισχυρών έχουν δημιουργήσει και συντηρούν ένα "ολιγοπωλιακό τέρας", καθώς δεν είναι λίγες οι φορές που το χρησιμοποιούν για τα δικά τους συμφέροντα και επιδιώξεις. Ίσως τη λύση στο πρόβλημα θα μπορούσε να δώσει μία διεθνής διάσκεψη, που θα έθετε κανόνες, μεθοδολογία και προδιαγραφές. Αλλά τότε το παιχνίδι θα ξέφευγε, με άγνωστες επιπτώσεις. Ο πραγματικός κίνδυνος είναι αν τελικά οι "αξιολογητές" κάποια στιγμή, στο εγγύς ή στο απώτερο μέλλον, αποφασίσουν να αξιολογήσουν τη... Δημοκρατία.
πηγή: avgi.gr άρθρο του Γ. Τριποταμιανού > Ανεξέλεγκτοι, υποκειμενικοί και αιμοβόροι
..."οργανισμοί αξιολόγησης: ανεξέλεγκτοι, υποκειμενικοί και αιμοβόροι"...(>άρθρο<)
..."ιστογραμμή"...