Τάσσος Δίκας, ξηρό παστέλ. 1995 |
Της Αριστονίκης Θεοδοσίου-Τρυφωνίδου (*)
Η αψεγάδιαστη κοινωνική περσόνα της Ελληνικής οικογένειας είναι ένα θέμα που συναντώ συνεχώς στην καθημερινότητα μου.
Αλήθεια πόση ανάγκη έχει μια οικογένεια
να φαίνεται στους άλλους έντιμη και δίκαιη; Πόση ανάγκη να κρύβει
επιμελώς τα προβλήματα της κάτω από το χαλί; Και πόση ανάγκη έχει στο να
θεωρεί ότι μια <καλή οικογένεια> πρέπει να έχει δικό της σπίτι,
αυτοκίνητο, δουλειά, σπουδασμένα παιδιά, παιδιά που να μην έχουν άλλη
σεξουαλική ταυτότητα κ.ά;
Και ύστερα που να κρύψει όλα εκείνα τα οικογενειακά μυστικά που καλύφθηκαν με ψέματα και που τα κλείδωσε για δεκαετίες στο χρονοντούλαπο θεωρώντας πώς κανείς δεν θα τολμήσει να τα αποκαλύψει.
Όλες οι οικογένειες έχουν μυστικά με τα
οποία φροντίζουν να θυμίζουν στα μέλη της οικογένειας τους τα όρια τους.
Η δύναμη του μυστικού βρίσκεται στο περιεχόμενο του καθότι μια
εγκυμοσύνη εκτός γάμου, μια παράλληλη σχέση, μια αυτοκτονία, μια
εξάρτηση από το αλκοόλ ή τα ναρκωτικά, μια παράβαση συγκαλύπτεται
έντεχνα συναποτελώντας την πηγή δύναμης που ενώνει εκείνους που το
μοιράζονται.
Στα μέλη της οικογένειας επιβάλλεται
ένας κανόνας σιωπής, αν και, πολλές φορές προδίδεται από τα σημάδια
ενοχής και ντροπής. Οι δεσμοί και τα ρήγματα που προκαλούν στην
οικογένεια, αυτά τα μυστικά, είναι καλυμμένα, ωστόσο προκαλούν στα μέλη
της οικογένειας σύγχυση και αμηχανία.
Ας δούμε ένα παράδειγμα συγκαλυμμένου
μυστικού: Η μητέρα του Τσόρτσιλ, πήρε το όνομα της ερωμένης του πατέρα
της ενώ ο Φόντα την νύκτα που η γυναίκα του αυτοκτόνησε ανέβηκε κανονικά
στην σκηνή προκειμένου να μην καταλάβουν τα παιδιά τους ότι κάτι
συνέβηκε.
Τα μυστικά έχουν μεγάλη σημασία για τις
οικογένειες λόγω του πιθανού τραύματος που μπορεί να προκαλέσουν, αν
αποκαλυφθούν, σε εκείνους που δεν είναι <έτοιμοι> να το μάθουν. Τα
μυστικά, λοιπόν, υπάρχουν για να προστατεύουν τα μέλη της οικογένειας
από την ντροπή που μπορεί να γεννήσει η απόρριψη των άλλων.
Όμως, κάποια μυστικά παραμένουν κρυφά
επειδή η κοινωνία αποδοκιμάζει ορισμένες συμπεριφορές και έτσι άτυπα η
κοινωνία συμμετέχει στις διάφορες στρεβλώσεις και στη διατήρηση των
μυστικών που στηρίζουν τις κυρίαρχες αξίες του πολιτισμού. Ένα
παράδειγμα για αυτό είναι οι εξωσυζυγικές σχέσεις των πολιτικών.
Τα μυστικά γεννούν άλλα μυστικά. Καθώς
λοιπόν, η Ελληνική οικογένεια κινείται μέσα στον κύκλο ζωής αντιδρά σε
εσωτερικές αλλά και σε εξωτερικές πιέσεις. Αντιδρά μέσα από
ενδοοικογενειακές ανακατατάξεις, μέλη που είχαν την πρωτοκαθεδρία
αλλάζουν θέση και άλλα μέλη τα αντικαθιστούν.
Η οικογένεια έχει εσωτερικούς
αποδιοπομπιαίους τράγους και ισχυρά μέλη. Μέλη που δεν προφυλάσσουν τα
οικογενειακά μυστικά κρίνονται ως επικίνδυνα καθότι διαταράσσουν την
<καλή εικόνα> της οικογένειας.
Δεν υπάρχουν καλές και κακές οικογένειες, υπάρχουν καλές και κακές πράξεις, σκέψεις, συμπεριφορές. Το κάθε μέλος της οικογένειας είναι ξεχωριστή προσωπικότητα.
Δεν υπάρχουν τέλειες οικογένειες. Ακόμα
και οι οικογένειες που <επιτυγχάνουν> στην δουλειά, στις σχέσεις
τους, στα οικονομικά τους μπορεί να παλιδρομούν σε παιδιάστικες
αντιδράσεις. Σπάστε το φράγμα της αψεγάδιαστης κοινωνικής εικόνας.
Δεν μπορούμε να αλλάξουμε τις
οικογένειες μας αλλά μπορούμε να αλλάξουμε τους εαυτούς μας. Δηλαδή, να
εκτιμήσουμε την αξία μας, να είμαστε ο εαυτός μας, αυτός που πραγματικά
θέλουμε εμείς να είμαστε. Για να γίνεται κάτι άλλο θα πρέπει να
πολεμήσετε ενάντια στους κοινωνικούς ορισμούς που σας έχουν δοθεί ούτως
ώστε να μπορέσετε να ορίσετε τη σχέση ανάμεσα σε εκείνα τα ειδοποιά
στοιχεία που κάνουν νόημα σε σας!
(*) Η Αριστονίκη Θεοδοσίου-Τρυφωνίδου είναι MA, Msc, PgP,MAAT, Ψυχολόγος
πηγή: http://www.thessalonikiartsandculture.gr άρθρο της Αριστονίκης Θεοδοσίου-Τρυφωνίδου > Μυστικά και ψέματα της Ελληνικής οικογένειας
..."μυστικά και ψέματα της ελληνικής οικογένειας"...(>άρθρο<)
..."ιστογραμμή"...