Τάσσος Δίκας, ξηρό παστέλ,1997 |
Του Γιώργου Η. Παπαηλιού*
Στον αείμνηστο Κωνσταντίνο Καραμανλή αποδίδεται η εκτίμηση ότι την Ελλάδα κυβερνούν «ένας γνωστός εκδότης και δύο κυρίες, μία εκδότρια και η τότε βασίλισσα». Αυτά περί τα τέλη της δεκαετίας του πενήντα ή τις αρχές της δεκαετίας του εξήντα. Η συγκεκριμένη αναφορά αποτυπώνει τη δύναμη και την ισχυρή επιρροή των μέσων μαζικής επικοινωνίας (ΜΜΕ) στην πολιτική ζωή του τόπου, στο πολιτικό σύστημα και τους φορείς του.
Με μία διαφορά σε σχέση με σήμερα. Οι εκδότες των έντυπων ΜΜΕ εκείνης της εποχής, τότε που δεν υπήρχε τηλεόραση, προέρχονταν από τον χώρο της δημοσιογραφίας και ασχολούνταν αποκλειστικά με την έκδοση εφημερίδων. Δεν ήταν, όπως σήμερα, επιχειρηματίες οι οποίοι ασκούν κατά κύριο λόγο παράλληλες επιχειρηματικές δραστηριότητες και μάλιστα συνδεόμενες με το Δημόσιο. Και βέβαια χρησιμοποιούν την κατοχή έντυπων ή ηλεκτρονικών ΜΜΕ, προκειμένου, μέσω της ασκούμενης επιρροής στην κοινή γνώμη, να προωθήσουν δικά τους επιχειρηματικά συμφέροντα.
Τότε οι εφημερίδες μονοπωλούσαν την ενημέρωση.
Έκτοτε «έχει κυλήσει πολύ νερό στο αυλάκι». Έχει αλλάξει και το ευρύτερο κοινωνικό, οικονομικό και πολιτικό περιβάλλον. Υπό το καθεστώς της νεοφιλελεύθερης κυριαρχίας, η οικονομική εξουσία επιβάλλεται στην πολιτική εξουσία που τείνει να γίνει θεραπαινίδα της οικονομικής ολιγαρχίας. Η δε διαπλοκή μεταξύ οικονομικής και πολιτικής εξουσίας και η εκ της διαπλοκής προερχόμενη μεγάλη διαφθορά αποτελούν έκφανση αυτής της επιβολής.
Η τηλεόραση έχει καταστεί κυρίαρχη στον χώρο των ΜΜΕ. Η επιρροή που ασκεί είναι πολύ μεγαλύτερη από αυτήν που ασκούσαν και ασκούν τα έντυπα ΜΜΕ, αφού έχει εγκατασταθεί επί 24ώρου βάσεως στο σπίτι και του τελευταίου πολίτη. Εκτός των έντυπων ΜΜΕ, και η τηλεόραση περιήλθε σε ελάχιστα μεγάλα οικονομικά συμφέροντα. Αυτά, μέσω της τηλεόρασης, θεωρώντας την ενημέρωση, τον πολιτισμό και την ψυχαγωγία εμπορεύματα και όχι κοινωνικά αγαθά και προς εξυπηρέτηση των ιδίων συμφερόντων, χειραγωγούν προκλητικά την κοινή γνώμη, αντιστρέφοντας την πραγματικότητα και δρουν ανεξέλεγκτα, παραβιάζοντας τη νομιμότητα, την ισοπολιτεία, την ισονομία, την ισηγορία και αναγορεύοντας εαυτά σε απόλυτους κυρίαρχους. Είναι προφανές ότι τίθεται ζήτημα δημοκρατίας στον τόπο μας.
Ενδεικτικά, η επί δεκαετίες κατοχή τηλεοπτικών συχνοτήτων χωρίς (οριστική) άδεια, η έλλειψη θεσμικού πλαισίου, η αδιαφανής δανειοδότηση από τις τράπεζες, η εκ μέρους των καναλαρχών μη καταβολή φόρων, η προσπάθεια να νομιμοποιηθεί το υφιστάμενο status quo κατά τη μετάβαση από την αναλογική στην ψηφιακή εποχή της τηλεόρασης, η, μετά το «μαύρο» στην ΕΡΤ, «επιβολή» της Digea ως μοναδικού παρόχου δικτύου, αλλά και οι εκ μέρους των συστημικών ΜΜΕ συνεχείς μονομερείς-προπαγανδιστικού χαρακτήρα, αντιδημοκρατικές και αντιδεοντολογικές πολιτικές παρεμβάσεις, με τελευταία τον προκλητικό τρόπο κάλυψης του περιστατικού για την αποπεμφθείσα, λόγω άσκησης ποινικής δίωξης για παράβαση καθήκοντος (αυθαίρετη χορήγηση παράτασης της προθεσμίας, από 20 ημέρες σε ένα χρόνο, για την καταβολή του τέλους επί των διαφημιστικών εσόδων), γενική γραμματέα Δημοσίων Εσόδων, αποδεικνύουν του λόγου το αληθές.
Σ' αυτό το τοξικό περιβάλλον, το ήδη ψηφισθέν νομοσχέδιο αποτελεί ένα πρώτο βήμα για την αντιμετώπιση της διαπλοκής και της εξ αυτής μεγάλης διαφθοράς.
1) Ρυθμίζει τα της αδειοδότησης των τηλεοπτικών συχνοτήτων που επί χρόνια περέμενε ζήτημα ανέγγιχτο, αφού οι μεν προηγούμενες κυβερνήσεις δεν προχωρούσαν σε διαφανή και οριστική αδειοδότηση, οι δε καναλάρχες βολεύονταν με αυτό το καθεστώς της παρανομίας και της αέναης δήθεν προσωρινότητας. «Το ένα χέρι ένιβε το άλλο και τα δύο το πρόσωπο».
2) Καθιερώνει ως νέο πάροχο δικτύου για τις ψηφιακές συχνότητες εταιρεία συνδεδεμένη με την ΕΡΤ, που θα λειτουργεί παράλληλα προς την Digea. Αλήθεια, η αξιωματική αντιπολίτευση και το ΠΑΣΟΚ που κόπτονται υπέρ του ανταγωνισμού, γιατί επέβαλαν με αδιαφανείς διαδικασίες και εξακολουθούν να στηρίζουν ένα ιδιωτικό μονοπώλιο, την Digea; Η οποία μάλιστα ελέγχεται από τα ίδια συμφέροντα που ελέγχουν τους μεγάλους τηλεοπτικούς σταθμούς, δηλαδή παρέχει υπηρεσίες στον εαυτό της! Είναι προφανής, αυταπόδεικτη η σχέση διαπλοκής.
Πάντως από τη συζήτηση στη Βουλή προέκυψε ότι η Ν.Δ., το ΠΑΣΟΚ και μερικά το Ποτάμι λειτουργούν υποκριτικά και εφευρίσκουν προσχήματα, προκειμένου να εξυπηρετήσουν το τρίγωνο της διαπλοκής που περιλαμβάνει τα κυρίαρχα ΜΜΕ, τις τράπεζες και το πολιτικό προσωπικό που τα μεγάλα οικονομικά συμφέροντα στηρίζουν, δηλαδή τους ίδιους.
Ιδίως οι βουλευτές της αξιωματικής αντιπολίτευσης, ενώ αναφέρθηκαν γενικά στην ανάγκη εξυγίανσης του τηλεοπτικού τοπίου, σταμάτησαν εκεί. Και συνέχισαν με αναφορές και επιχειρηματολογία που αποκαλύπτουν την πραγματική πολιτική βούληση και αποτυπώνουν την πολιτική στόχευση του κόμματός τους.
Είπαν, μεταξύ άλλων:
Κατά την αδειοδότηση των τηλεοπτικών συχνοτήτων, να ληφθούν υπόψη η παλαιότητα και η εμπειρία! Δηλαδή οι συχνότητες να δοθούν στους ίδιους καναλάρχες!
Αφού υπάρχουν πολλές-απεριόριστες συχνότητες, να δοθούν όλες, δηλαδή δεν χρειάζεται ρύθμιση!
Η δε εκ μέρους τους συνεχής επίκληση των κανόνων της αγοράς που (δήθεν) ρυθμίζουν αποτελεσματικά τα πάντα σε σχέση με το τηλεοπτικό τοπίο αναδεικνύει τον νεοφιλελεύθερο πυρήνα της φιλοσοφίας της Ν.Δ. Η ενημέρωση, ο πολιτισμός, η ψυχαγωγία αποτελούν γι΄ αυτήν εμπορεύματα και όχι κοινωνικά αγαθά. Συνακόλουθα και σε αυτόν τον τομέα, όπως και σε όλους τους άλλους, π.χ. την εκπαίδευση, την υγεία, η αγορά πρέπει να είναι ο απόλυτος κυρίαρχος.
Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν θεωρεί την ενημέρωση, τον πολιτισμό, την ψυχαγωγία εμπορεύματα, αλλά κοινωνικά αγαθά, που, προβαλλόμενα μέσα από τις τηλεοπτικές συχνότητες, διαμορφώνουν συνειδήσεις και το ήθος του λαού μας. Γι' αυτό και θα τα προστατεύσει, όπως και το Σύνταγμα επιτάσσει.
Σ΄ αυτό το πλαίσιο, οι ρυθμίσεις τού ήδη ψηφισθέντος νομοσχεδίου αποσκοπούν στην αποκατάσταση της νομιμότητας σε σχέση με τη λειτουργία των τηλεοπτικών σταθμών, στη διασφάλιση της πολυφωνίας και του πλουραλισμού, στη δραστηριοποίηση οικονομικά υγιών επιχειρήσεων στον χώρο, ώστε να μην εξαρτώνται από τα «δανεικά και αγύριστα» των τραπεζών, στην ανάπτυξη υγιούς ανταγωνισμού και στην εκπομπή ποιοτικών προγραμμάτων.
Συνακόλουθα αποτελούν σημαντικό βήμα προς την κατεύθυνση της θεσμικής ανασυγκρότησης της χώρας, που μαζί με την κοινωνικά δίκαιη παραγωγική ανασυγκρότηση έχουν εξαγγελθεί και θα υλοποιηθούν βήμα-βήμα από την κυβέρνηση.
* Ο Γιώργος Η. Παπαηλιού είναι δικηγόρος - διδάκτορας Νομικής, βουλευτής Αρκαδίας
πηγή: aygi.gr άρθρο του Γιώργου Η. Παπαηλιού > Πρώτο βήμα στην αντιμετώπιση διαπλοκής και διαφθοράς στα ΜΜΕ
..."πρώτο βήμα στην αντιμετώπιση διαπλοκής & διαφθοράς στα μμε"...(>άρθρο<)
..."ιστογραμμή"...