 |
| …".ιστογραμμή"… |
Του Ανέστη Ταρπάγκου
Από τη μια πλευρά επρόκειτο για την εκκαθάριση των πάγιων κεφαλαίων ενός μεγάλου συνόλου εργοστασίων, εμπορικών καταστημάτων και υπηρεσιών, εξαιτίας των ζημιογόνων αποτελεσμάτων τους που προκαλούσε η έντονη κρίση υπερσυσσώρευσης του ελληνικού καπιταλισμού. Από την άλλη πλευρά, ο όλεθρος περιέλαβε την καταστροφή ζωντανών παραγωγικών δυνάμεων (με την ανεργία να ξεπερνάει το 1/4 του συνολικού εργατικού δυναμικού), την κατακόρυφη μείωση μισθών και συντάξεων, την εργασιακή απορρύθμιση, τη συνεχή μείωση του ΑΕΠ, που έφτασε αθροιστικά στο -25%.
Για την αστική μνημονιακή αντίληψη της οικονομικής ανάπτυξης, κυρίαρχο κριτήριο αναδεικνύεται η ανάκαμψη της κερδοφορίας του κεφαλαίου, παρά το γεγονός ότι η μεγέθυνση του ΑΕΠ ξεπέρασε μεν τους αρνητικούς ρυθμούς μείωσής του των προηγούμενων χρόνων, ωστόσο κινείται σε μηδενικά επίπεδα. Αυτό σημαίνει ότι η είσοδος της πλειονότητας των επιχειρήσεων του εταιρικού τομέα της οικονομίας στην κερδοφορία επιτεύχθηκε χάρη στη μνημονιακή πολιτική (λιτότητα, ανεργία, απορρύθμιση κ.λπ.) και κατά συνέπεια αυτού του τύπου η οικονομική ανάπτυξη δεν μπορεί παρά να συνοδεύεται από «κοινωνική έρημο» (παρατεταμένης υψηλής ανεργίας, κατάργησης εργατικών δικαιωμάτων κ.ά.).
Για την αριστερή ριζοσπαστική οπτική η οικονομική ανάπτυξη εμπεριέχει ταυτόχρονα τη μεγέθυνση του ΑΕΠ και την αύξηση της παραγόμενης ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας και παράλληλα την επίτευξη μιας σοβαρής αύξησης της απασχόλησης, την επαναθεμελίωση των ατομικών και συλλογικών εργατικών δικαιωμάτων, τη διατήρηση του ιστορικού επιπέδου των αμοιβών της μισθωτής εργασίας κ.ά., η οποία, για να επιτευχθεί, απαιτεί πρωτίστως την αναδιανομή της παραγόμενης υπεραξίας προς όφελος των λαϊκών τάξεων και σε βάρος του επιχειρηματικού κεφαλαίου, στον βαθμό που αυτό εξασφάλισε την κερδοφορία του ακριβώς λόγω της κοινωνικής καταστροφής που προκάλεσε την περίοδο 2008 - 2014.
Και πρόσφατα, με τα διαθέσιμα στοιχεία 1.043 μεγάλων επιχειρήσεων επί συνόλου 22.300 του εταιρικού τομέα για την οικονομική χρήση του 2014, καταδεικνύεται η συνέχιση της αυξητικής πορείας της καπιταλιστικής κερδοφορίας του 2013.
Στον ομαδοποιημένο ισολογισμό αυτού του δείγματος επιχειρήσεων καταγράφεται αύξηση κερδών προ φόρου από 89 εκατ. ευρώ σε 764 εκατ. ευρώ και παράλληλα αύξηση των κερδών EBITDA από τα 2,5 δισ. ευρώ στα 3,3 δισ. ευρώ [ICAP «Εξέλιξη οικονομικών μεγεθών 1.043 ελληνικών επιχειρήσεων 2014/2013», Μάιος 2015]. Έργο της αριστερής διακυβέρνησης είναι να μετουσιώσει αυτόν τον ευνοϊκό πολιτικό συσχετισμό δυνάμεων σε αλλαγή του οικονομικού και κοινωνικού συσχετισμού (δραστική εισοδηματική αναδιανομή προς όφελος των ανέργων).
Η μυθολογία των επενδύσεων του ευρωπαϊκού και διεθνούς κεφαλαίου
|
| …".ιστογραμμή"… |
Κατά συνέπεια η ελληνική οικονομία χαρακτηρίζεται από «περίσσεια» κεφαλαίων (αυτό άλλωστε υποδηλώνει ο χαρακτήρας της κρίσης υπερσυσσώρευσης), τα οποία, αφού δημιουργήθηκαν από την προηγούμενη καπιταλιστική ανάπτυξη και κερδοφορία και μην μπορώντας να επενδυθούν κερδοφόρα (χαμηλή αποδοτικότητα κεφαλαίου και συρρικνωμένη καταναλωτική ζήτηση), αναζήτησαν διέξοδο στη χρηματοπιστωτική σφαίρα. Βέβαια, λόγω της διεθνούς κρίσης του χρηματοπιστωτικού συστήματος και αυτή η διέξοδος αποδείχθηκε ατελέσφορη, γι' αυτό και οδηγήθηκαν να «λιμνάζουν» σε τραπεζικούς λογαριασμούς, εγχώριους ή εξωτερικούς. Κατά συνέπεια η λογική της αναμονής της οικονομικής ανάταξης από την εισροή ξένων επενδύσεων, ιδιωτικού ή κρατικού χαρακτήρα, δεν μπορεί να συμβάλει στην ανάπτυξη της εγχώριας παραγωγής παρά μόνον περιθωριακά, χωρίς να διαμορφώνονται σταθερές προοπτικές οικονομικής μεγέθυνσης:
Α) Η εισροή ξένων επενδυτικών κεφαλαίων στο πεδίο της εξαγοράς ελληνικών δημόσιων επιχειρήσεων δεν σηματοδοτεί τη δημιουργία νέων παραγωγικών μονάδων, οι οποίες και θα αύξαναν την απασχόληση και την παραγωγή προστιθέμενης αξίας, αλλά ουσιαστικά την αλλαγή κυριότητας και διαχείρισης υπαρκτών δημόσιων παγίων επενδύσεων, με δεδομένο υπαρκτό κύκλο εργασιών (λ.χ. ναυτιλιακή κίνηση, μεταφορικό έργο κ.λπ.): Αυτή η διαδικασία ουδόλως υλοποιεί προοπτική ουσιαστικής και υλικής οικονομικής ανάταξης, αλλά έναν διαφορετικό τρόπο κυριότητας και διαχείρισης των υπαρκτών δημόσιων επιχειρήσεων.
Β) Από την άλλη πλευρά, η διασφάλιση της εισροής κοινοτικών επενδυτικών κεφαλαίων (προγράμματα ΕΣΠΑ, δανειοδοτήσεις της Ετεπ κ.ά.), για έργα τεχνικών υποδομών ή τεχνολογικό εκσυγχρονισμό επιχειρήσεων, δεν μπορούν να έχουν παρά περιορισμένα αποτελέσματα. Έτσι η χρηματοδότηση τεχνικών υποδομών, παρ' όλο τον αναγκαίο αντικειμενικό της χαρακτήρα (αντιπλημμυρικά έργα, σιδηροδρομικά δίκτυα, εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων και απορριμάτων κ.λπ.), μπορεί να εξασφαλίσει μια ορισμένη οικονομική κίνηση του τεχνικού κατασκευαστικού κλάδου (καθώς και του κλάδου παραγωγής σχετικών υλικών), ωστόσο με πρόσκαιρα χαρακτηριστικά, στο μέτρο που η κάθε φορά ολοκλήρωση αυτών των κατασκευών υποδομών δεν αφήνει πίσω της καμιά σταθερή παραγωγική δραστηριότητα και εργατική απασχόληση.
|
| …".ιστογραμμή"… |
Δ) Τέλος, και η επένδυση ξένων κεφαλαίων σε ακραιφνώς παραγωγικές δραστηριότητες στο εσωτερικό της ελληνικής οικονομίας, στο πλαίσιο των μετακινήσεων κεφαλαίων μεταξύ των ανεπτυγμένων καπιταλιστικών χωρών, δεν είναι ορατή στον ορίζοντα, γιατί τα επιχειρηματικά αυτά κεφάλαια, προκειμένου να επενδύσουν στη χώρα, χρειάζονται τη λειτουργία μιας διευρυμένης εσωτερικής αγοράς για τη διάθεση των προϊόντων τους. Στο μέτρο, όμως, που η καταναλωτική ζήτηση έχει συρρικνωθεί τα μέγιστα ως αποτέλεσμα της ανεργίας και της λιτότητας, δεν υπάρχει τέτοιο περιθώριο επενδυτικών δράσεων από άλλες καπιταλιστικές οικονομίες [σχετικά Γ. Μηλιός και Δ. Σωτηρόπουλος «Ιμπεριαλισμός, χρηματοπιστωτικές αγορές, κρίση» 2011 - Διεθνοποίηση του κεφαλαίου σελ. 257-288].
Συμπερασματικά, άρα η ανάταξη της ελληνικής οικονομίας δεν μπορεί παρά να προέλθει από τη δραστική αναδιανομή εισοδήματος από την καπιταλιστική κερδοφορία στους ανέργους, πράγμα που επιφέρει την αύξηση της ζήτησης και την αυξητική ώθηση στην παραγωγική διαδικασία. Και παράλληλα απαιτείται η δραστήρια παραγωγική ανάπτυξη του δημόσιου τομέα της οικονομίας ως «ατμομηχανής» της οικονομικής ανάταξης, με δημόσια κυριότητα στις κοινωφελείς επιχειρήσεις και ζωτικό εργατικό έλεγχο. Τέλος αναγκαία προβάλλει η προώθηση των μορφών συνεταιριστικής και κοινωνικοποιημένης οικονομίας με την αξιοποίηση των μεγάλων επιχειρήσεων που έχουν εκκαθαριστεί και με την παραγωγική τους λειτουργία με κριτήρια κοινωνικής ωφελιμότητας, πέραν του πεδίου του ανταγωνισμού της «ελεύθερης» αγοράς.
πηγή: avgi.gr άρθρο
του Ανέστη Ταρπάγκου > Οικονομική ανάταξη με κοινωνική δικαιοσύνη: Η ασυμβατότητα επενδύσεων και λιτότητας
..."οικονομική ανάταξη με κοινωνική δικαιοσύνη: η ασυμβατότητα επενδύσεων & λιτότητας"...(>άρθρο<)